Gia Đình Là Điều Tuyệt Vời Nhất
Nhiều Tác Giả
www.dtv-ebook.com

Chương 15: Nước Mắt Chảy Xuôi

Cách đây ít lâu, tôi về thăm quê ngoại, thấy ông bà ngày một già yếu, tôi giật mình tự hỏi: “Cuộc đời này con còn gặp ông bà bao nhiêu lần nữa?”. Chẳng bao lâu sau, tôi đã không bao giờ còn cơ hội ấy nữa.

“Khi tôi biết thương bà thì đã muộn, Bà chỉ còn là một nấm cỏ thôi”(1)

-----

(1) Đò Lèn (Nguyễn Duy).

Dịp Tết tôi về thăm bà. Bà tôi lúc này đã yếu lắm rồi. Bà chỉ nằm một chỗ, ăn uống, vệ sinh phải có người giúp đỡ. Mặc dù đã chuẩn bị tinh thần trước nhưng khi biết tin bà mất, nước mắt tôi cứ trào ra không sao cầm lại được, đầu óc tôi hỗn loạn và tôi chẳng làm được gì nữa. Còn gì đau đớn hơn khi phải lìa xa tình thân máu mủ ruột thịt? Còn gì bất  lực hơn khi nghe tin người thân của mình qua đời mà không thể chạy ùa về. Lúc ấy tưởng như tôi đứt từng khúc ruột. Cái cảm giác đó... đối với tôi nó khó nhọc và nặng nề lắm.

Ngày tôi về sương mù giăng kín lối. Tưởng như có bóng dáng ông bà ngoại mỉm cười chờ đón tôi. Nhưng không! Tôi đã không kịp gặp bà lần cuối. Bà tôi đi mà chẳng trăn trối một lời nào. Đó là những ngày miền Bắc rét đậm rét hại và mưa phùn rả rích không ngớt. Cuộc đời tôi chưa từng trải qua những ngày rét mướt khắc nghiệt đến thế. Đó là những ngày lạnh nhất cuộc đời, đến tôi còn không chịu nổi, huống chi bà đã già yếu như vậy. Bà tôi đi giữa tháng Giêng, giữa những ngày mưa phùn giá rét, mùa xuân tưởng như ngắn lại.

Người ta an ủi tôi rằng con người không  ai tránh khỏi được quy luật sinh, lão, bệnh, tử. Người  ta nói tôi đừng khóc nhiều vì nước mắt nặng lắm, sẽ khiến bà bận lòng mà không thể thanh thản ra đi. Người ta bảo bà không mất, chỉ là tồn tại dưới một hình thức khác mà tôi không nhìn thấy  được.  Nhưng khi phải trải qua nỗi đau mất mát thì mọi lời an ủi đều chẳng còn nghĩa lí gì. Và nỗi buồn cũng không thể nguôi ngoai trong một sớm một chiều.

Bà tôi đã sống trọn vẹn một kiếp người và chịu đủ mọi tai ương từ cuộc đời ấy. Mười một năm bà sống chung với bệnh tật, sức khỏe ngày một sa sút, những kí ức cũng cứ thế nhạt dần. Căn bệnh tai biến đã bào mòn cuộc sống của bà và lấy của bà những kí ức đẹp đẽ nhất.

Tôi đi học xa lâu không về quê ngoại, thời gian trôi nhanh như gió thổi, ngoảnh đi ngoảnh lại, tôi đã trưởng thành hơn, còn bà thì ngày một già yếu. Tôi nhìn thấy nỗi bất lực của bà khi muốn nói điều gì đó mà không thể diễn đạt bằng lời. Tôi cảm nhận được nỗi đau khổ của bà khi những việc nhỏ như ăn uống, vệ sinh cá nhân cũng phải có người làm giúp. Bà nằm đó như một tàu lá héo, như một ngọn đèn dầu leo lét. Suốt bao năm qua “Tôi đâu biết bà tôi cơ cực thế”.(1)

-----

(1) Đò Lèn (Nguyễn Duy).

Đúng là con người không ai tránh khỏi được quy luật sinh, lão, bệnh, tử, nhưng cái giai đoạn từ lão đến bệnh, nó khiến người ta đau đớn vô cùng, thậm chí nó còn đáng sợ hơn cái chết. Tôi giật mình khi nghĩ rằng một ngày nào đó mẹ cũng sẽ già đi…

Mẹ tôi, hẳn là đau xót lắm khi không thể ở bên cạnh để phụng dưỡng bà những năm  tháng  cuối đời. Bao nhiêu khó khăn, mệt mỏi đè nặng lên đôi vai gầy guộc của ông. Con cái rồi cũng phải trưởng thành, cũng có cuộc sống riêng, suy cho cùng đến cuối đời cũng chỉ có người vợ, người chồng là luôn gắn bó cùng nhau.

Giờ thì tôi đã hiểu thế nào là “Con chăm cha không bằng bà chăm ông”. Ngày bà tôi mất, ông òa khóc trước linh cữu của bà, lần đầu tiên tôi thấy ông khóc. Suốt bao nhiêu năm qua, dù mưa dầm, dù nắng gắt, dù khó khăn mệt mỏi, ông vẫn có bà làm người bầu bạn. Nhưng bây giờ bà cũng bỏ ông đi.

Từ ngày bà ngã bệnh, một mình ông vừa chăm bà, vừa lo ruộng vườn, con gà con vịt. Mẹ tôi và các cậu, các dì có chăm bà cũng không bằng ông. Mười một năm ròng rã, ông chăm bà, những mong  bà khỏe lại. Nhưng tuổi già không chiến thắng được bệnh tật. Căn nhà thiếu vắng đi bàn tay chăm lo của người phụ nữ, ngoài vườn cỏ mọc đầy, đàn vịt cũng chẳng còn tấp nập.

Tết về, thấy ông tự mình làm được có vài món đơn giản, thấy miếng thịt ông rán cháy đen mà đắng ngắt ở trong lòng. Trong gia đình lúc nào cũng cần bàn tay chăm lo của người phụ nữ. Vậy mà suốt bao nhiêu năm qua, ông đã phải thay  bà làm những việc đó, dẫu thật vụng về.

...

Không phải tự nhiên mà ca dao có câu:

“Công cha như núi Thái Sơn

Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra”

Phải rồi, chỉ có nước ở trong nguồn chảy ra chứ nước có bao giờ chảy ngược về nguồn. Cũng như, người ta nói: “Nước mắt chảy xuôi”. Tôi từng đọc ở đâu đó một câu chuyện ngụ ngôn rằng: “Quạ mẹ cõng quạ con qua sông. Bất chợt quạ mẹ hỏi: “Sau này mẹ già yếu, con có cõng mẹ không?”. Quạ con không trả lời. Quạ mẹ hỏi lại: “Con có cõng mẹ không con?”. Lúc này quạ con mới nói: “Con xin lỗi. Con không thể cõng mẹ được”. Quạ mẹ đau khổ: “Tại sao vậy?”. “Bởi vì, con còn phải cõng con của con nữa”.

Câu chuyện trên chỉ là một sản phẩm tưởng tượng của con người. Nhưng nó phản ánh một hiện thực đã trở thành quy luật, dẫu quy luật ấy khiến người ta đau lòng. Bạn tôi kết hôn sớm và đã sinh con, từng nói với tôi rằng: “Bây giờ bạn còn độc thân, bạn có muốn mua cái gì cho mẹ thì cứ mua. Sau này bạn có chồng con, lúc nào bạn cũng sẽ nghĩ cho con bạn trước. Chỉ khi nào con bạn không thiếu thốn gì nữa thì bạn mới có thể nghĩ đến người khác, kể cả bố mẹ mình”. Đó là lời chia sẻ rất mực chân thành của một cô gái trẻ vừa mới làm mẹ.

Mẹ mang nặng đẻ đau, nuôi con khó nhọc đến khi con khôn lớn, nhưng không bao giờ mong đợi con sẽ đền đáp công ơn đó. Tôi đã từng nghĩ rằng sau này tôi sẽ kiếm thật nhiều tiền để chữa bệnh cho mẹ. Vậy mà kì thực thu nhập hiện tại của tôi cũng chỉ đủ sống, nhà vẫn phải đi thuê và hàng tháng vẫn chưa dư được đồng nào để  dành  hay  mua đồng thuốc cho mẹ.

Mỗi lần tôi về nhà rồi đi, mẹ vẫn hỏi có thiếu tiền không để mẹ cho. Tôi cười buồn: “Con chẳng biếu mẹ được đồng nào thì thôi. Sao con có thể cầm tiền của mẹ đi được”. Và tôi cũng nhận ra rằng mẹ nuôi tôi khôn lớn không  mong tôi có thể báo đáp lại mẹ. Mà nếu có chắc chắn mẹ cũng không nhận. Bởi mẹ thương  con  bằng trời bằng bể. Mẹ chỉ mong con vững bước trên đường đời, có một cuộc sống an lành, hạnh phúc là mẹ thấy yên lòng.

Mẹ tôi là con cả trong gia đình có sáu anh chị em. Tuổi thơ mẹ vất vả, cơ cực và thiếu thốn bao nhiêu thì mẹ lại dồn tình thương và chăm sóc chúng tôi bấy nhiêu. Mẹ muốn bù đắp những thiệt thòi của mẹ cho con cái. Mẹ chăm sóc cho chúng tôi từng li, từng tí, và có khi cho đến khi con trưởng thành mẹ cũng chẳng hết lo. Ngày bà tôi mất, mẹ tôi khóc ngất bên linh cữu bà nhưng vẫn không quên gọi điện thường xuyên cho tôi vì tôi đi xa trở về trong đêm. Chỉ khi nhìn thấy tôi run run đứng trước mặt mẹ mới thấy yên tâm. Mẹ đau, mẹ ốm nhưng vẫn không quên nhờ người mua thuốc cho tôi, vì thấy tôi ho và sụt sịt mũi.

Tôi hiểu rằng tôi thương mẹ thế nào thì mẹ cũng thương bà như thế. Và mẹ chăm sóc tôi ra sao thì ngày xưa bà cũng lo lắng, chăm sóc cho mẹ như vậy.

“Mẹ ru cái lẽ ở đời,

Sữa nuôi phần xác, hát nuôi phần hồn.

Bà ru mẹ, mẹ ru con,

Liệu mai sau các con còn nhớ không?”(1)

Bạn đừng nghĩ rằng bạn có thể đền đáp được công ơn của cha mẹ. Sự thật là bạn không thể làm được điều đó, dù bạn có kiếm được bao nhiêu tiền  đi chăng nữa. Nhưng có những việc bạn có thể làm được, đó là dành thời gian để ngồi bên mẹ, hay đơn giản hơn là thỉnh thoảng gọi điện hỏi thăm mẹ. Liệu ta có thể làm được không? Hay ta quá bận để dành thời gian cho mẹ? Mẹ sẽ chẳng mong ta làm được điều gì cho mẹ, chỉ đơn giản là muốn biết con sống thế nào, có được no đủ, yên ấm hay không. Chỉ cần vậy thôi, đối với mẹ cũng là niềm hạnh phúc.

“Chỉ mong cho ta lớn khôn nên người,

Chỉ mong nhìn thấy nụ cười của ta”.(2)

-----

(1) Ngồi buồn nhớ mẹ ta xưa (Nguyễn Duy).

(2) Đạo làm con (Quách Beem).

Có những dòng nước chảy xuôi,

“Bà ru mẹ, mẹ ru con”, có khi nào ta nhận tình yêu thương của bà, của mẹ như một điều hiển nhiên mà không biết rằng bà và mẹ cũng cần được yêu thương, được chăm  sóc, nhất là khi mẹ già đi.

“Mẹ già như chuối chín cây,

Gió lay mẹ rụng con rày mồ côi

Mồ côi tội lắm ai ơi,

Đói cơm ai đỡ, lỡ lời ai bênh?”

Vì vậy, hãy yêu thương, hãy chăm sóc mẹ khi ta còn có thể. Đừng để bị công việc nuốt chửng, đến nỗi không còn thời gian để về thăm mẹ. “Chỉ một giây thôi, nhắm mắt quên cuộc đời, hãy nghĩ suy lại ta tìm mẹ nơi đâu?(1)

Đừng để một ngày nào đó ân hận, chỉ còn lại những giọt nước mặn chát vương trên khóe mi buồn.